Το δεύτερο φλέγον θέμα που συζητήθηκε στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου της 24ης Απριλίου 2015 ήταν και τα περιβαλλοντικά μέτρα που πρέπει να τηρηθούν σε οτι αφορά τα Ναυπηγεία Νεωρείου. Όπως είχαμε γράψει, έγιναν κάποιες μετρήσεις πρόσφατα, αυτές ανέδειξαν ελλείψεις και παραβάσεις και φυσιολογικά <<έπεσαν>> πρόστιμα. Οι παραβάσεις είχαν να κάνουν κυρίως με την αποθήκευση των λυμάτων της αμμοβολής, αλλά και με άλλα μικρότερα ζητήματα όπως ελλιπής συντήρηση των αποδυτηριακών χώρων (τουαλέτες, μπάνια κλπ).
Τη συζήτηση όμως χαρακτήρισε η παρουσία δημοτών και συγκεκριμένα της κας Φραγκογιάννη Ελισάβετ ως εκπροσώπου της συνοικίας Λαζαρέττων, του κου Γύπαρη Μιχάλη κατοίκου Μάννα, της κας Ευαγγελίας Μπάϊλα από το Σύλλογο Καρκινοπαθών Σύρου και του κου Τρουμπετάκη Στυλιανού ομοίως από το Σύλλογο Καρκινοπαθών.
Από τη μια λοιπόν έχουμε τα Ναυπηγεία Νεωρίου με ένα ακόμα πρόβλημα στην πλάτη τους ή στο αρνητικό παθητικό τους (όπως θέλετε χαρακτηριστείτε το) που τους φιλοδώρησε με πρόστιμα και σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία για τους εργαζόμενους, που ουσιαστικά είναι και οι μόνοι που παλεύουν στα απόνερα κάθε κακής εξέλιξης αφού η ιδιοκτησία φαίνεται να παραμένει απαθής (άλλωστε όπως ειπώθηκε στο Δημοτικό Συμβούλιο, η διοίκηση του Νεωρίου μαλλον δεν θα δώσει βάση στο πρόστιμο των 46.000, καθώς είτε χρωστάει 500.000 είτε 546.000, είναι ένα και το αυτό για αυτούς) και από την άλλη τους δημότες – κατοίκους των περιοχών που τραβούν τον δικό τους Γολγοθά σχεδόν αδιαμαρτύρητα δεκαετίες τώρα, για να μη γίνει ζημιά στους εργαζόμενους. Άλλωστε, κάπως έτσι δεν λειτουργεί όλο το νησί καθώς αναγνωρίζει οτι αυτή η ιστορική επιχείρηση αποτελούσε και αποτελεί τον κυριότερο οικονομικό του πνεύμονα; Είναι όμως δυνατόν συνεχώς να δίνεις άφεση αμαρτιών και μάλιστα σε εποχή που η τεχνολογία έχει προχωρήσει τόσο πολύ και πλέον μπορούν όλες οι βλαβερές για τη δημόσια υγεία εργασίες να γίνονται χωρίς κανένα κίνδυνο; Γενιές και γενιές μεγάλωσαν σε αυτό το νησί με ένα taboo: Ποτέ δεν μιλάμε αρνητικά για το Νεώριο. Όποιος το έπραττε αφοριζόταν κι έμπαινε στο περιθώριο….
Όμως αυτή η σιωπηρή ανοχή είχε τις βάσεις της και την μεγάλη σημασία της. Αυτή η επιχείρηση όντως κράτησε όρθια τη Σύρο. Αυτή η επιχείρηση στα μεγαλεία της έδινε δουλειά σε 1200 μόνιμους εργαζόμενους που μαζί με τους εκτάκτους μπορεί και να άγγιζαν τους 1500! Αν πολλαπλασιάσετε αυτό τον αριθμό με το 4 που είναι ο μέσος όρος μελών μιας ελληνικής οικογένειας τότε 6000 άνθρωποι ζούσαν αμέσως από το Νεώριο. Και λέμε <<αμέσως>> διότι εμμέσως (προμηθευτές, εμπορικά καταστήματα, καφετέριες κλπ) ζούσε στην κυριολεξία ΟΛΗ η Σύρος. Πόσοι και πόσοι την δεκαετία του ΄80 περισσότερο και λιγότερο του ΄90, δεν έχτισαν σπίτια, εξοχικά, αγόρασαν αυτοκίνητα, οικόπεδα, σπούδασαν τα παιδιά τους σε Ελλάδα κι εξωτερικό ή ακόμα πλούτισαν από αυτή την επιχείρηση; ΟΛΟΙ! Φανταστείτε λοιπόν τί συνέβαινε όταν άνοιγε το στόμα του ένας υπερευαίσθητος περί δημοσίας υγείας Συριανός…. Στην <<πυρά>> και χωρίς δίκη! Τόσο απλά… Σύμφωνοι, όλοι είχαν υπογράψει <<συμβόλαιο>> ανοχής για εργασία εις βάρος της υγείας τους. Προφυλάξεις όσες και αν λαμβάνονταν, τεχνολογικά δεν δινόταν καμμία εγγύηση οπότε όλοι έκαναν τα στραβά μάτια.
Κάποια στιγμή, τέλη της δεκαετίας του ΄90, ανακοινώνονται τα αποτελέσματα μιας στατιστικής έρευνας που φέρνει τη Σύρο στη 2η θέση από θνησιμότητα λόγω καρκίνου με πρώτη την Πτολεμαϊδα. Τυχαίο; Λίγο δύσκολο. Κάποιοι επιστήμονες μερικά χρόνια μετά σε ένα συνέδριο γεωλογίας που έγινε στο νησί προσπάθησαν να δώσουν τη δική τους (;) εξήγηση καθιστώντας ένοχη τη γεωλογική σύσταση του νησιού, αλλά δεν έπεισαν. Αργότερα, και αφού ο ένας μετά τον άλλο είχε αρχίσει να διατυπώνει πιο ελεύθερα τη γνώμη του (σε αυτό συνέβαλε η παρακμή του Νεωρίου) άρχισε να παρουσιάζεται ο δεύτερος κύριος λόγος που ο καρκίνος θερίζει στο νησί: Τα φυτοφάρμακα. Άλλο ένα taboo και αυτό το θέμα…
Αυτά τα ζητήματα αναλύθηκαν από τους δημότες που παρευρέθησαν στη συνεδρίαση της Παρασκευής ξεκαθαρίζοντας οτι ΣΕ ΚΑΜΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΚΛΕΙΣΕΙ ΤΟ ΝΕΩΡΙΟ ΟΥΤΕ ΘΕΛΟΥΝ ΤΟ ΚΑΚΟ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ, ΑΠΛΑ ΝΑ ΤΗΡΗΘΟΥΝ ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΗΣ. Τώρα πια δεν υπάρχει δικαιολογία. Η τεχνολογία το επιτρέπει. Τώρα πια υπάρχουν τα μέσα, απλά θα πρέπει αυτά να λογιστούν ως ένα ακόμα έξοδο από την πλευρά της διοίκησης του ναυπηγείου. Άραγε, έχει την πρόθεση να το πράξει; Είναι δυνατόν να ελπίζουμε για κάτι ευοίωνο όταν κλαίγεται στα δικαστήρια για συνεχείς ζημίες χρόνων;Το δημοτικό συμβούλιο δια χειλέων Δημάρχου απεφάνθη οτι δεν μπορεί να αναγκάσει καμμία επιχείρηση να αλλάξει τις τακτικές της. Ούτε μπορεί ο Δήμος να προβεί σε υγιεινομικούς ελέγχους. Μπορεί όμως κυρίες και κύριοι να καταγγείλει επιζήμιες για τη δημόσια υγεία μεθόδους στους αρμόδιους φορείς για να επιληφθούν αυτοί της κατάστασης. Και φυσικά, μπορεί να μη βγάζει την ουρά του έξω λέγοντας οτι <<εμείς ένα ΧΥΤΑ έχουμε για όλο το νησί της τάξεως αποθήκευσης 1800 – 1900 τόνων και δεν μπορούμε να σας τον διαθέσουμε γιατί είναι πολύ μικρός για τις ανάγκες σας>>. Εφόσον μέριμνα ενός Δήμου πρέπει να είναι η υγεία των δημοτών της οφείλει να βρει τρόπους ώστε να ελαφρύνει και βοηθήσει τον ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ της ΠΝΕΥΜΟΝΑ στο να μη σωρρεύει στις εγκαταστάσεις του 25.000! τόνους λύματα αμμοβολής επειδή δεν έχει πού να τα πάει. Τα 25.000 θα γίνουν 50.000 και στο τέλος θα βρεθούμε μπροστά σε χειρότερα διλήμματα. Το ναυπηγείο δεν δύναται να δουλέψει με καμμία άλλη μέθοδο πλην της αμμοβολής διότι αυτή είναι που παρέχει το καλύτερο αποτέλεσμα. Όμως, όπως είπε και ο Γύπαρης Μιχάλης (κάτοικος Μάννα) <<Πρέπει να τοποθετηθεί μόνιμα ή να τοποθετείται κάθε φορά θόλος, για να μη βρίσκουμε κάθε λίγο και λιγάκι στα Λιβάδια Μάννα που απέχουν 2Km από το Νεώριο, τη μπογιά από τα πλοία πάνω στα φυτά και τα σπίτια μας>>.
Η εκπρόσωπος των κατοίκων της συνοικίας των Λαζαρέττων ήταν πιο περιγραφική στη σύντομη τοποθέτησή της: << Όλα είναι καμμένα. Δεν μπορούμε να ζήσουμε! Έχουμε πρόβλημα. Ο καρκίνος στατιστικά φτάνει στην περιοχή μας το 98%! Δεν ζητούμε το κλείσιμο του Νεωρίου, απλά να τηρηθούν οι ευρωπαϊκοί κι ελληνικοί νόμοι ασφαλείας και υγιεινής.>>
Αντιθέτως, η κα Μπάϊλα Ευαγγελία του Συλλόγου Καρκινοπαθών δεν αφέθηκε σε περιγραφές, αλλά τσάκισε κόκκαλα: << Ο αριθμός των μελών μας (45) νομίζω οτι τα λέει όλα.>>
Το θέμα μπήκε στη σωστή του διάσταση όταν το λόγο πήρε ο πρόεδρος της Κίνησης Πολιτών κ. Χρυσαφίδης λέγοντας οτι <<Καμμία δημοτική Αρχή δεν έχει ασχοληθεί σοβαρά με τους περιβαλλοντικούς όρους ως τώρα, και οφείλουμε εμείς να προβούμε στην επιδημιολογική έρευνα.>>
Μιλάμε για επιδημιολογική μελέτη κι επιδημιολογία, αλλά στην ουσία λίγοι γνωρίζουν τί είναι αυτές
Καταρχάς, αποκλείστε από το μυαλό σας τη λέξη ΄΄επιδημία΄΄. Καμμία σχέση έχει η επιδημιολογία με την επιδημία.
Η ετυμολογία της λέξης ‘επιδημιολογία’ (ελληνική λέξη επί + δήμος) υποδηλώνει ότι χρησιμοποιείται για ανθρώπινους πληθυσμούς μόνο. Η αντίστοιχη λέξη της «επιδημίας» για ζωικούς πληθυσμούς είναι η επιζωοτία και, της «επιδημιολογίας», επιζωοτιολογία.
Η επιδημιολογία είναι η επιστημονική μελέτη των παραγόντων που επηρεάζουν την συχνότητα εμφάνισης της υγείας και των ασθενειών σε έναν πληθυσμό, μέσω της εφαρμογής της στατιστικής στην ιατρική. Είναι η βάση και η λογική των παρεμβάσεων με ενδιαφέρον για τη Δημόσια Υγεία. Θεωρείται ως μεθοδολογία αιχμής στην έρευνα που είναι σχετική με τη Δημόσια Υγεία. Ο ενεργός επιδημιολόγος που εργάζεται σε τομείς η θεματολογία των οποίων εκτείνεται από πρακτικά ζητήματα, όπως η διερεύνηση μίας επιδημίας, μία περιβαλλοντική έκθεση και η αγωγή υγείας, μέχρι πιο θεωρητικά, όπως η ανάπτυξη στατιστικών, μαθηματικών, φιλοσοφικών, βιολογικών και ψυχοκοινωνικών θεωριών. Έτσι, οι επιδημιολόγοι ασχολούνται σε μία σειρά τύπων επιστημονικής μελέτης –από μελέτες παρατήρησης έως πειραματικές μελέτες- με σκοπό τον προσδιορισμό αμερόληπτων σχέσεων μεταξύ εκθέσεων, όπως η διατροφή, οι βιολογικοί παράγοντες, το άγχος , και του αποτελέσματος, όπως π.χ. μία ασθένεια, η υγεία κ.τ.λ. Στη σύγχρονη επιδημιολογία, χρησιμοποιούνται μέθοδοι και τεχνικές από την Πληροφορική της Υγείας.
Οι επιδημιολογικές μελέτες κατηγοριοποιούνται γενικά σε περιγραφικές, αναλυτικές (που έχουν ως σκοπό τη διερεύνηση συσχετίσεων, συχνά αιτιατών σχέσεων) και σε πειραματικές (για παράδειγμα κλινικές δοκιμές).
Οι επιδημιολόγοι εργάζονται σε ένα εύρος περιβαλλόντων. Μερικοί εργάζονται στο «πεδίο», δηλαδή στην κοινότητα, συχνά σε μία υπηρεσία Δημόσιας υγείας και αποτελούν συχνά τον ακρογωνιαίο λίθο στη διερεύνηση επιδημιών/επιδημικών εξάρσεων. Άλλοι εργάζονται σε εθνικά κέντρα Δημόσιας Υγείας ή σε μη κερδοσκοπικά ινστιτούτα/ιδρύματα. Στην Ελλάδα, δραστηριοποιούνται το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτω ν (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ., πρώην Κ.Ε.Ε.Λ.) και η Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας (Ε.Σ.Δ.Υ.).
Ο όρος «τρίγωνο της επιδημιολογίας» χρησιμοποιείται για την περιγραφή του τριγώνου «παράγοντας», «περιβάλλον» και «υποδόχο».
Αυτό ζητάμε λοιπόν…. Μια έρευνα σε τί σημείο ποιότητας υγείας βρίσκεται ο Συριανός Λαός, τί φθορές έχει υποστεί, ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου και πώς μπορεί να θωρακιστεί. Αν τώρα, κάποιοι από τους παράγοντες κινδύνου προκαλούνται από επιχειρήσεις, αυτές θα πρέπει να ενημερωθούν και συμμορφωθούν ταχέως στις υποδείξεις της έρευνας, αλλιώς θα πρέπει να υποστούν τις νόμιμες συνέπειες.Το συγκεκριμένο ζήτημα ήταν ένα από τα θέματα που ανάγκασε πολλούς συμβούλους να τοποθετηθούν, αλλά και τον πρόεδρο του Σωματείου Εργαζομένων του Νεωρίου κ. Μάνθο Βαγγέλη.
ΓΙΑΛΟΓΛΟΥ: Να συμμορφωθεί η διοίκηση, αλλά η περίοδος και η συγκυρία είναι τέτοιες που χρειάζεται προσοχή. Να περιοριστούμε στην παρακολούθηση των περιβαλλοντικών όρων.
ΚΟΣΜΑΣ: Η υγεία είναι το σημαντικότερο αγαθό που δεν σηκώνει πολιτική αντιπαράθεση. Να τηρηθούν οι περιβαλλοντικοί όροι.
ΚΑΪΛΗΣ: Δεν πρέπει να συγχέουμε τον αγώνα των εργαζομένων με το αν η διοίκηση συμμορφώνεται με τους περιβαλλοντικούς όρους.
ΒΟΥΤΣΙΝΟΣ: Σαν δημοτική Αρχή δεν υιοθετούμε το ψευτοδίλημμα, Νεώριο ή Τουρισμός. Μπορούν να συνυπάρξουν και τα δύο. Οι καταγγελίες όμως αυξάνονται. Για αυτό είναι μονόδρομος η σταδιακή συμμόρφωση με τους περιβαλλοντικούς όρους.
ΣΤΡΟΓΓΥΛΗΣ: Ο Δήμαρχος θέλει να εφαρμόσει την πολιτική της καραμπόλας. Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί και αρμόδιες υπηρεσίες δεν λειτουργούν, ενώ θα έπρεπε να επέμβουν αυτεπαγγέλτως. Αν θέλαμε να μην είμαστε υποκριτές, θα έπρεπε ΗΔΗ, τόσα χρόνια να είχαμε βρει λύση πχ στο πού να αποθηκεύονται τα απόβλητα της αμμοβολής. Δεν σας άκουσα να κάνετε προτάσεις όπως πώς αλλιώς ή πού αλλού μπορούν να διοχετευθούν τα λύματα. Πάρτε κάποιους νέους επιστήμονες να σας βρουν μια καινοτόμο λύση.
ΖΟΥΛΟΥΦΟΣ: Είμαστε υποκριτές, διότι ο Δήμος δεν έχει κανένα λόγο σε περιβαλλοντικό έλεγχο….Χρωστάει τόσα το Νεώριο, τί είναι άλλα 46.000 (πρόστιμο μη τήρησης περιβαλλοντικών όρων). Δεν φταίει όμως για όλα το ναυπηγείο…
ΧΑΡΙΤΟΣ: Δεν συμφωνώ στο οτι η αμμοβολή προκαλεί καρκίνο. Τόσοι και τόσοι εργαζόμενοι έχουν περάσει από εκεί μέσα, δεν γνωρίζω κάποιον που να έπαθε κάτι… (σημ. protevousa.gr: Αλήθεια κ. Χαρίτο;;;)
ΠΑΠΑΜΑΝΩΛΗΣ: Αν πρέπει εμείς ως Δήμος να ασκήσουμε πίεση για να τηρηθεί ο νόμος, τότε κάτι δεν πάει καλά…
ΜΑΡΑΓΚΟΣ (Δήμαρχος): Συμφωνούμε με την πρόταση της Κίνησης Πολιτων για επιδημιολογική έρευνα.
ΜΑΝΘΟΣ (Πρόεδρος εργαζομένων Νεωρίου): Οι εργαζόμενοι συμφωνούμε με τους περιβαλλοντικούς όρους. Θέλουμε διάλογο, χωρίς να ρίχνει ο ένας το φταίξιμο στον άλλο. Είμαστε το εξιλαστήριο θύμα.
Ανάγνωση δημοσιεύματος 20ετίας που πάγωσε τους πάντες
Η συζήτηση για το θέμα των περιβαλλοντικών όρων πλησίαζε στο τέλος της όταν το μέλος του Συλλόγου Καρκινοπαθών κ. Τρουμπετάκης Στυλιανός ζήτησε και πήρε το λόγο : << Εμείς ήρθαμε να δείξουμε το Φεγγάρι, εσείς βλέπετε το δάχτυλο που δείχνει το Φεγγάρι! Ήρθαμε εδώ με την ελπίδα της συνέχισης της επιδημιολογικής έρευνας (είχε αρχίσει κάποτε, αλλά άγνωστο γιατί διεκόπη ξαφνικά…). Δεν θα ήθελα σε καμμία περίπτωση μετά 20 χρόνια από τώρα σε αυτή την αίθουσα να διαβάσουμε κάτι όμοιο αυτού του δημοσιεύματος (είπε κι έδειξε μια φωτοτυπία φύλλου συριανής εφημερίδας πριν 20 χρόνια) στο οποίο λέγεται οτι συζητήθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι για το Νεώριο και ο Δήμος αποφάσισε (τότε) να συστήσει στην επιχείρηση γραπτώς να συμμορφωθεί με τη νομοθεσία!!!>> Verba volant, scripta manent (Τα λόγια φεύγουν, τα γραπτά μένουν) λοιπόν και όποιος κρύβει τα προβλήματα κάτω από το χαλί, μέλλει να τα αντιμετωπίσει σε χειρότερη μορφή ξανά. Καταλυτικότατη λοιπόν η παρέμβαση του κου Τρουμπετάκη, με μεγάλο ηθικό δίδαγμα, κάτι που πάγωσε τους πάντες στην αίθουσα και σίγουρα ξύπνησε συνειδήσεις.
Ομόφωνη απόφαση
Τελικώς, το Δημοτικό Συμβούλιο απεφάσισε ομόφωνα όπως να τηρηθούν οι περιβαλλοντικοί όροι, να γίνουν οι απαραίτητες συστάσεις προς το Νεώριο και να ληφθούν οι απαραίτητες δεσμεύσεις οτι πολύ γρήγορα θα συμμορφωθεί προς την κείμενη νομοθεσία, αλλά ο Δήμος να παρακολουθεί από κοντά τις εξελίξεις και αν διαπιστώσει οποιαδήποτε εκτροπή, αρχικώς να ενημερώσει τους αρμόδιους φορείς για περαιτέρω ελέγχους (ούτως ή άλλως οι έλεγχοι θα πρέπει να γίνονται σε τακτική βάση) και τέλος να μεριμνήσει για το πώς η επιδημιολογική έρευνα μπορεί να γίνει πραγματικότητα.
