Η ελληνική ναυτιλία, παρά τις αντίξοες συνθήκες στις διεθνείς αγορές, εξακολουθεί να έχει πολύ καλές προοπτικές, κυρίως διότι διαθέτει την τεχνογνωσία να βλέπει ευκαιρίες μέσα στις κρίσεις και να δημιουργεί με τον τρόπο αυτό συνθήκες ανάπτυξης. Αυτό θα μπορούσε να είναι το βασικό συμπέρασμα από τις εργασίες του διήμερου Ναυτιλιακού Συνεδρίου για τις Διεθνείς εξελίξεις, τάσεις & επενδύσεις στην ελληνική και διεθνή ναυτιλιακή αγορά, που ολοκληρώθηκε χθες (28 Σεπτεμβρίου). Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών από το Ελληνικό Ινστιτούτο Οικονομικής Διοικήσεως (ΕΙΟΔ) της ΕΕΔΕ σε συνεργασία με το Ελληνοβρετανικό Εμπορικό Επιμελητήριο.
Ωστόσο, την προειδοποίηση πως οι επόμενοι μήνες θα είναι κρίσιμοι για την ελληνική ακτοπλοΐα και φαίνεται πως θα είναι αντικειμενικά αδύνατη η εκτέλεση των δρομολογίων όπως έχουν προγραμματισθεί, εξέπεμψαν οι εκπρόσωποι των ακτοπλοϊκών εταιρειών, κατά τη χθεσινή δεύτερη ημέρα του συνεδρίου. Τα προβλήματα της ακτοπλοΐας και του θαλάσσιου τουρισμού, προέρχονται κατά κύριο λόγο, από τη σχέση τους με το κράτος και την έλλειψη υποδομών.
Ο πρόεδρος της Ένωσης Επιχειρήσεων Ναυτιλίας, κ. Απόστολος Βεντούρης, υπογράμμισε με έμφαση τα διαρθρωτικά προβλήματα του κλάδου, επεσήμανε τις αρνητικές παρενέργειες που δημιουργεί η κατάργηση κρατικών επιχορηγήσεων και έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου, τονίζοντας πως η βιωσιμότητα της επιβατηγού ναυτιλίας είναι στο και πέντε και η πολιτική ηγεσία πρέπει να αλλάξει πορεία διαφορετικά το σκάφος «επιβατηγός ναυτιλία» θα προσκρούσει στους υφάλους που λέγονται «πτώχευση» και «εξ ολοκλήρου κρατική επιχορήγηση». Είπε, ακόμα, ο κ. Βεντούρης πως όλες οι ακτοπλοϊκές εταιρίες, ανεξαρτήτως μεγέθους, έχουν καταγράψει ζημίες 215 εκατ. ευρώ το 2009, 345 εκατ. ευρώ το 2010 ενώ για το 2011 αναμένεται να κυμανθούν στα ίδια περίπου με τα περσινά επίπεδα. Ο κ. Βεντούρης τόνισε ακόμα πως το κυριότερο αίτημα είναι η πλήρης απελευθέρωση του κλάδου και η πραγματική εναρμόνιση του εθνικού δικαίου με το Κοινοτικό.
Ο κ. Αντώνης Στελλιάτος, πρόεδρος της Ένωσης Πλοιοκτητών Ελληνικών Σκαφών Τουρισμού, αναφέρθηκε στην οικονομική σημασία του επαγγελματικού γιώτινγκ στην τουριστική ανάπτυξη της χώρας και επεσήμανε, βέβαια, τον έντονο ανταγωνισμό που επικρατεί στον κλάδο. «Δυστυχώς, τόνισε ο κ. Στελλιάτος, παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει 16.000 χλμ. ακτογραμμής, διαθέτει μόνο 11 μαρίνες, με αποτέλεσμα να χάνει έσοδα αλλά και τουριστικό κύρος». Υπογράμμισε, ακόμα, τον ανταγωνισμό από τις μαρίνες της Τουρκίας και της Κροατίας και χαρακτήρισε απαράδεκτη τη μη ένταξη του κλάδου του θαλάσσιου τουρισμού στον αναπτυξιακό νόμο, κάτι που ποτέ δεν έγινε μέχρι σήμερα, ενώ επεσήμανε την ανάγκη το νομοσχέδιο για το θαλάσσιο τουρισμό που βρίσκεται προς ψήφιση στη Βουλή να έχει αναπτυξιακό και όχι φοροεισπρακτικό χαρακτήρα.
Το ρόλο του γιώτινγκ και των κρουαζιέρων, υπογράμμισε και ο κ. Γιώργος Βερνίκος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Vernicos Yachts AE, ο οποίος ανέλυσε τα ζητήματα που σχετίζονται με τις υπηρεσίες και τις υποδομές των τομέων του θαλάσσιου τουρισμού, προσθέτοντας ότι στον κλάδο αυτό το περιβάλλον χειροτερεύει. Κάνοντας επίσης λόγο για τις τουρκικές ανταγωνιστικές πιέσεις στο θαλάσσιο τουρισμό, ο κ. Βερνίκος έκλεισε την παρέμβασή του εκφράζοντας μια «στοιχειώδη ικμάδα αισιοδοξίας».
«Στην Ελλάδα βγάζουμε μόνοι μας τα μάτια μας» είπε ο Δρ. Πυθαγόρας Νάγος εμπορικός διευθυντής της Louis Hellenic Cruises, επισημαίνοντας τις τεράστιες ζημιές που υφίσταται η χώρα στον τομέα της κρουαζιέρας, με αφορμή ανεπαρκείς υποδομές και κοινωνικό κλίμα. Κατά τον ομιλητή, από τα 23 εκατομμύρια επιβάτες που κινούνται στη Μεσόγειο, μόνο το ένα εκατομμύριο αποβιβάζεται στην Ελλάδα. Γιατί αναρωτήθηκε ο κ. Νάγος, τονίζοντας πως η ελληνική κρουαζιέρα μπορεί αναπτυχθεί μόνο αν η ελληνική σημαία γίνει ανταγωνιστική και «φιλική» προς τους διοργανωτές κρουαζιέρας. Ο ομιλητής ζήτησε να απαλειφθούν οι δαιδαλώδεις γραφειοκρατικές διαδικασίες και να αντιμετωπιστεί η απροθυμία των εμπλεκομένων να αποδεχτούν τις αλλαγές, ενώ υπογράμμισε το πρόβλημα της έλλειψης συντονισμού μεταξύ των διαφόρων θεσμικών φορέων.
Άγνοια και αδιαφορία στην αντιμετώπιση της ναυτιλίας, επεσήμανε ο κ. Μιχάλης Σακέλλης, διευθύνων σύμβουλος της Blue Star Ferries και αντιπρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας. Τόνισε, επίσης την υπερφορολόγηση των ναύλων, τα μονοπώλια των προμηθευτών και τις αυξήσεις τιμών στα καύσιμα, υπογραμμίζοντας ότι οι παράγοντες αυτοί επιβαρύνουν την ανταγωνιστικότητα της επιβατηγού ναυτιλίας. Ζήτησε τη δραστική μείωση των λιμενικών τελών στο βαθμό που πραγματικά επενδύονται προς όφελος των επιβατών και την κατάργηση του επίναυλου 3%, λέγοντας ότι στην παρούσα φάση της κρίσης που αντιμετωπίζει η ελληνική οικονομία, η επιβατηγός ναυτιλία και η ανάπτυξη των νησιών μπορούν να γίνουν εφαλτήριο ανάπτυξης. Ο κ. Σακέλλης τόνισε, ακόμα, την ανάγκη λήψης μέτρων που θα δώσουν τη δυνατότητα αύξησης τόσο των εσόδων των πλοίων όσο και της κίνησης. Τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να έχουν και την έννοια της προσωρινότητας, να συνδεθούν δηλαδή με το ύψος της τιμής των καυσίμων και να αποβλέπουν στη μείωση των επιβαρύνσεων για να είναι δυνατή η μερική μείωση της τιμής των εισιτηρίων με ταυτόχρονη αύξηση των εσόδων των εταιρειών. Στα μέτρα αυτά, ο κ. Σακέλλης, συμπεριέλαβε και τη μείωση του ΦΠΑ στα επίπεδα εκείνου των ξενοδοχείων.
«Η χώρα μας και προκαλώ οποιονδήποτε έχει άλλη άποψη, αποτελεί στην κυριολεξία την πιο όμορφη γωνιά του πλανήτη για θαλάσσιο τουρισμό. Η Ελλάδα είναι στην κυριολεξία ο παράδεισος για κρουαζιέρα και γιώτινγκ. Η πολυποικιλότητα, το εξαιρετικό κλίμα, οι γαλήνιες θάλασσες, ο μοναδικός πολιτισμός και η μικρή απόσταση του ενός παραδεισένιου τόπου μας από τον άλλο, αποτελούν τις καλύτερες προϋποθέσεις για θαλάσσιο τουρισμό σε μεγάλη έκταση, με αμέτρητες συμμετοχές και πολύ υψηλά έσοδα». Αυτά, μεταξύ άλλων, είπε στην ομιλία του ο υφυπουργός Τουρισμού και Πολιτισμού, κ. Γιώργος Νικητιάδης, ο οποίος αναφέρθηκε όμως και στις ελλείψεις της χώρας σε τουριστικές στρατηγικές και μάρκετινγκ.
Επισημαίνοντας τις προσπάθειες που έγιναν τα δύο τελευταία χρόνια, ο υφυπουργός είπε: «Την τελευταία διετία προσπαθήσαμε και προχωρήσαμε σε ορισμένες ανατροπές και επιδιώξαμε να συνειδητοποιήσουμε επιτέλους ότι δεν αρκεί να ζούμε σε έναν ευλογημένο τόπο, αλλά είναι αναγκαίες και οι δικές μας παρεμβάσεις. Ήταν αναγκαία για παράδειγμα, η άρση του καμποτάζ, που για χρόνια ολόκληρα δεν επέτρεπε να γίνουν home ports οι ελληνικοί λιμένες κρουζιέρας. Προχωρήσαμε στην άρση του καμποτάζ – και πολλοί θα πουν και εγώ θα συμφωνήσω – ότι δεν υπήρξε πλήρης. Έγινε όμως μια σημαντική αρχή και μια σημαντική σύγκρουση και να είστε βέβαιοι ότι θα συνεχίσουμε. Ανοιχτήκαμε για πρώτη φορά στις αγορές και σταματήσαμε να περιμένουμε με δεμένα χέρια πότε θα μας έρθουν οι πελάτες με τα πλοία».
Παρ’ όλα αυτά, ο κ. Γ. Νικητιάδης αναγνώρισε πως υπάρχουν ελλείψεις και είναι ακόμα πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν. «Χρειαζόμαστε προβλήτες, μαρίνες, υποδομές για την κρουαζιέρα και το γιώτινγκ. Σήμερα η χώρα διαθέτει 10 λιμένες κρουαζιέρας με 24 προβλήτες. Στόχος μας, πιστεύω, πως πρέπει να είναι 20 λιμένες κρουαζιέρας και πάνω από 50 προβλήτες. Ταυτοχρόνως, η χώρα διαθέτει 34 μαρίνες, 38 καταφύγια – αγκυροβόλια και πέντε ξενοδοχειακούς λιμένες» είπε ο υφυπουργός. Κατέληξε, δε τονίζοντας ότι ο θαλάσσιος τουρισμός αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για την Ελλάδα. Διότι, έχει υπολογισθεί ότι μόνο από την ανάπτυξη της κρουαζιέρας και home ports μπορούμε να διασφαλίσουμε έως και 4% ανάπτυξη του ΑΕΠ της χώρας μας.
Η δεύτερη ημέρα του συνεδρίου ασχολήθηκε επίσης με τα θέματα της λειτουργίας και της διαχείρισης των ναυτιλιακών εταιρειών, τις νέες τάσεις στην επιθεώρηση των πλοίων, τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, αλλά και το φλέγον πλέον θέμα της πειρατείας. Χαιρετισμό στο συνέδριο στην έναρξη των εργασιών της χθεσινής ημέρας, απηύθυνε και ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΕΧΑΕ κ. Σωκράτης Λαζαρίδης.
Χορηγοί του συνεδρίου ήταν οι Danaos Corporation SA, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος, Paragon Shipping, ΣΙΤΕΛ Ελλάς Α.Ε. και Χρηματιστήριο Αθηνών, υποστηρικτής η UniPath Systems Ltd. και χορηγός ταχυμεταφορών η ΤΝΤ Express.
