Η εκδήλωση που σηματοδότησε την έναρξη της εκστρατείας ΚΑΘΑΡΙΣΤΕ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ 2014 και πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 29 Απριλίου στο εστιατόριο ΓΙΑΝΤΕΣ, αποτέλεσε την αφορμή για μια εφ’όλης της ύλης συζήτηση με άξονα το πρόβλημα της θαλάσσιας και παράκτιας ρύπανσης, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στον διαχρονικά κυριότερο ρυπαντή, το πλαστικό, και ειδικότερα στην πλαστική σακούλα μιας χρήσης, που αποτελεί και το θέμα αιχμής της φετινής εκστρατείας.
Η εκδήλωση ξεκίνησε με εισαγωγική τοποθέτηση του Προέδρου του Δ.Σ. του Δικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS κου Ευάγγελου Κουκιάσα, ο οποίος τόνισε ότι η σημασία της συγκεκριμένης εκστρατείας εδράζεται όχι τόσο στα υψηλά ποσοστά συμμετοχής που συγκεντρώνει κάθε χρόνο, αλλά στην ουσία της όλης προσπάθειας, που στα 19 χρόνια της υλοποίησής της έχει συμβάλλει στη διαμόρφωση μιας νέας αντίληψης για την προστασία του περιβάλλοντος και την ορθολογική διαχείριση των ακτών. Στη συνέχεια ο κος Κουκιάσας ευχαρίστησε τους σταθερούς συμμάχους και αρωγούς της εκστρατείας ΚΑΘΑΡΙΣΤΕ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ, στους οποίους παραχώρησε το βήμα για ένα σύντομο χαιρετισμό.
Η Executive Secretary and Coordinator της UNEP MAP κα Maria Luisa Silva Mejias, εξήρε τη σημασία της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας και στάθηκε ιδιαίτερα στις επιπτώσεις της παρουσίας πλαστικού σε θάλασσες και ακτές. Όπως χαρακτηριστικά δήλωσε «τα καλά νέα είναι, ότι σε παγκόσμιο και τοπικό επίπεδο η αντιμετώπιση των θαλάσσιων απορριμμάτων αποτελεί πλέον σημαντική πρόκληση, καθώς συνδέεται άρρηκτα με την ανάπτυξη και τον τουρισμό». Ειδικότερα για το ζήτημα των πλαστικών σακουλών, η κα Silva Mejias αναφέρθηκε στο θεσμικό πλαίσιο που έχει πλέον δημιουργηθεί και προωθεί πρωτοβουλίες όπως την υιοθέτηση οικονομικών εργαλείων και την καθιέρωση εθελοντικών συμφωνιών με λιανοπωλητές και ιδιοκτήτες super market για τη μείωση της χρήσης της πλαστικής σακούλας. Τέλος η κα Silva Mejias τόνισε ότι η εφαρμογή αντίστοιχων πολιτικών πρωτοβουλιών δεν είναι προνόμιο μόνο των οικονομικά ανεπτυγμένων χωρών και αναφέρθηκε στα καλά παραδείγματα της Ιρλανδίας και του Μαρόκο που έχουν τολμήσει τη λήψη δραστικών μέτρων ενάντια στη χρήση της πλαστικής σακούλας.
Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο κος Αλέξανδρος Παπαδάκης, CSR & Corporate Affairs Coordinator της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, ο οποίος υπογράμμισε το σταθερό ενδιαφέρον της εταιρείας τόσο για τον εθελοντισμό, όσο και για την προστασία του περιβάλλοντος, άξονες που συνυφαίνονται ιδανικά στην εκστρατεία ΚΑΘΑΡΙΣΤΕ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ, και επεσήμανε ότι κατά τη διάρκεια της 7ετούς χορηγικής παρουσίας της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας στη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, οι εργαζόμενοί της έχουν υλοποιήσει συνολικά 18 καθαρισμούς.
Η κα Βέρα Αλεξανδροπούλου, εκπροσωπώντας το ίδρυμα THALASSA, μίλησε για τους στόχους και το όραμα του νεοσυσταθέντος φορέα που είναι η βιώσιμη ανάπτυξη της Μεσογείου και η προστασία του περιβάλλοντος, τόνισε τη σημασία της συνεργασίας με το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, ανέδειξε το πρόβλημα των θαλάσσιων απορριμμάτων και ιδιαιτέρως του πλαστικού και κάλεσε πολίτες και φορείς να «μετατρέψουμε το σύνθημα σε δράση».
Ακολούθησε ο χαιρετισμός της κας Μαρίας Χατζηγιάννη, εκπροσώπου ΕΓΥ, Υπεύθυνης Προγράμματος Παρακολούθησης Ποιότητας Νερών Κολύμβησης, μέλους Εθνικής Επιτροπής Κρίσεων για τις Γαλάζιες Σημαίες, η οποία τόνισε ότι η απουσία απορριμμάτων είναι από τα βασικά κριτήρια για να λάβει μια ακτή Γαλάζια Σημαία και εισφέροντας τα «καλά νέα» της εκδήλωσης δήλωσε ότι η Ελλάδα είναι δεύτερη σε βραβεύσεις στο πλαίσιο του σχετικού προγράμματος.
Η «σκυτάλη» πέρασε στην κα Κάτια Βλασσοπούλου, Account Manager της BOLD Ogilvy & Mather, για την παρουσίαση της φετινής καμπάνιας της εκστρατείας, η οποία δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης της εταιρείας. Η κα Βλασσοπούλου εξέφρασε την ευχή, το διαφημιστικό υλικό που θα συνοδεύει την εκστρατεία ΚΑΘΑΡΙΣΤΕ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ, να κάνει τους πολίτες να σκεφτούν 2 φορές πριν χρησιμοποιήσουν πλαστικές σακούλες, καθώς αναδεικνύει διττά το πρόβλημα τόσο στην πηγή όσο και στην κατάληξή του.
Οι χαιρετισμοί ολοκληρώθηκαν με σύντομη τοποθέτηση του ευρωβουλευτή κου Νίκου Χρυσόγελου, ο οποίος τόνισε τη σημασία της κινητοποίησης της Κοινωνίας των Πολιτών, η οποία προηγήθηκε – μέσα από συλλογή υπογραφών και άλλες δράσεις – της πρόσφατης απόφασης της Ε.Ε. για τη λήψη μέτρων με στόχο τον περιορισμό της πλαστικής σακούλας.
Το δεύτερο μέρος της εκδήλωσης με τίτλο «Φάκελος Πλαστική Σακούλα»: Αίτια, επιπτώσεις και προτεινόμενες λύσεις ξεκίνησε με την παρουσίαση της κας Ναταλίας Ρουμελιώτη, Υπεύθυνης θεμάτων Παράκτιας Διαχείρισης του Δικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, η οποία δήλωσε με έμφαση «ότι πλέον γνωρίζουμε αρκετά και έχουμε στη διάθεσή μας επαρκή επιστημονικά στοιχεία που στοιχειοθετούν τη σφοδρότητα των
επιπτώσεων της πλαστικής σακούλας στο θαλάσσιο περιβάλλον και κατά συνέπεια την ανάγκη λήψης των απαραίτητων μέτρων για τον περιορισμό τους». Η κα Ρουμελιώτη αναφέρθηκε στη λειτουργία και τα αποτελέσματα των καταγραφών που έχουν γίνει στο πλαίσιο της εκστρατείας ΚΑΘΑΡΙΣΤΕ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ, ενώ έκανε ειδική μνεία και σε δύο συναφείς πρωτοβουλίες στις οποίες συμμετέχει το Δίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS: το ευρωπαϊκό έργο LIFE AMMOS για τη μείωση των απορριμμάτων καπνιστών στις ακτές και την εκστρατεία BEAT THE MICROBEAD με στόχο την εξάλειψη του μικροπλαστικού από προϊόντα προσωπικής φροντίδας.
Στη συνέχεια το λόγο πήρε ο κος Γιώργος Παπαθεοδώρου, Αν. Καθηγητής, Εργαστήριο Θαλάσσιας Γεωλογίας και Φυσικής Ωκεανογραφίας, Τμήμα Γεωλογίας, Παν/μιο Πατρών τονίζοντας τα ανεκτίμητα επιστημονικά δεδομένα που έχει εισφέρει η εκστρατεία μέσα από την καταγραφή των απορριμμάτων. Αναφερόμενος στο ειδικότερο πρόβλημα της πλαστικής σακούλας, ο κος Παπαθεοδώρου τόνισε ότι αποτελεί το 1/3 των θαλάσσιων απορριμμάτων και μαζί με το πλαστικό μπουκάλι και το κουτάκι αναψυκτικού το 50% αυτών. Από χερσαίες πηγές προέρχεται το 69% των πλαστικών σακουλών, οι οποίες με κύρια δίοδο τους ποταμοχειμάρρους καταλήγουν στη θάλασσα. Ειδικότερα για την περιοχή της Μεσογείου ο κος Παπαθεοδώρου υπογράμμισε ότι συγκεντρώνει αυξημένη συγκέντρωση πλαστικού στον πυθμένα της (61% σε αντίθεση με 55% παγκοσμίως), ενώ τόνισε το έλλειμμα ερευνών στη χώρα μας σχετικά με τη διασπορά των απορριμμάτων.
Ο Πρόεδρος της Οικολογικής Εταιρείας Ανακύκλωσης κος Φίλιππος Κυρκίτσος ξεκίνησε την τοποθέτησή του με τη διαπίστωση ότι η Ελλάδα είναι πιθανά η χώρα με τα περισσότερα πλαστικά απορρίμματα στην Ε.Ε.. Αναζητώντας την ενδεδειγμένη λύση για την αντιμετώπιση της πλαστικής σακούλας ο κος Κυρκίτσος απέκλεισε τις πρακτικές της ταφής και της ενεργειακής αξιοποίησης (καύσης) ως ατελέσφορες και ακριβές, αντίστοιχα, ενώ αναφερόμενος στις φωτοδιασπόμενες και οξοδιασπώμενες σακούλες δήλωσε ότι τα μικρά κομμάτια στα οποία διασπώνται είναι ακόμη πιο επικίνδυνα για τους θαλάσσιους οργανισμούς και δεν ανακυκλώνονται ποτέ. Ο κος Κυρκίτσος δήλωσε ότι η επαναχρησιμοποίηση και η ανακύκλωση της πλαστικής σακούλας θα μπορούσαν να σηματοδοτήσουν κάποια διέξοδο στο πρόβλημα, τονίζοντας παράλληλα τις χαμηλές επιδόσεις της χώρας μας στους συγκεκριμένους τομείς – μόλις το 5% των Ελλήνων ανακυκλώνει, ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη το 35-40%. Ο κος Κυρκίτσος συνόψισε την τοποθέτησή του στην χαρακτηριστική δήλωση «η καλύτερη πλαστική σακούλα είναι αυτή που δεν χρησιμοποιούμε», τονίζοντας τη σημασία της πρόληψης μέσα από γενναία μέτρα, όπως η χρέωση της πλαστικής σακούλας μιας χρήσης, η δημιουργία ειδικού ταμείου για την ενημέρωση των καταναλωτών, η θεσμοθέτηση σχετικών κινήτρων κ.ά.
Η εκδήλωση συνεχίστηκε με τις τοποθετήσεις εκπροσώπων από δύο περιβαλλοντικές οργανώσεις με αντικείμενο μέριμνας και προστασίας θάλασσα είδη τα οποία πλήττονται άμεσα από την παρουσία θαλάσσιων απορριμμάτων. Ο κος Θεόδωρος Μπένος Πάλμερ εκπροσωπώντας την περιβαλλοντική οργάνωση ΑΡΧΕΛΩΝ, κατέθεσε την εμπειρία της οργάνωσης και δήλωσε ότι το 25% των χελωνών που περιθάλπονται στο Κέντρο Διάσωσης έχουν καταπιεί πλαστικά απορρίμματα, ενώ οι συγκεκριμένοι οργανισμοί απειλούνται ιδιαίτερα από τις πλαστικές σακούλες, καθώς τις μπερδεύουν με μέδουσες που αποτελούν μία από τις βασικότερες τροφές τους. Τέλος ο κος Πάνος Δενδρινός από την MOm/ Εταιρεία μελέτης και προστασίας της Μεσογειακής φώκιας, επεσήμανε ότι αν και οι φώκιες γενικά δεν καταναλώνουν πλαστικές σακούλες, εντούτοις η συγκέντρωσή τους σε σπηλιές που οι φώκιες γεννούν τα μικρά τους αποτελεί σημαντικό πρόβλημα, η δε διείσδυσή τους στην τροφική αλυσίδα με τη μορφή μικροπλαστικού επηρεάζει αρνητικά την αναπαραγωγή των φωκών.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με ερωτήσεις από το κοινό, ενώ ακολούθησε ελαφρύ μπουφέ για περαιτέρω συζήτηση σε πιο χαλαρό κλίμα.
