Της Σοφίας Κοκκίνη
Όταν μιλάμε για την παγκόσμια ναυτιλία και τη ναυλαγορά κυρίως αναφερόμαστε σε τρεις μεγάλες κατηγορίες πλοίων ήτοι φορτηγά ξηρού φορτίου (bulk carriers), δεξαμενόπλοια (tankers) και πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων (containers).
Κάθε μια από τις ανωτέρω κατηγορίες πλοίων έχει κατά περιόδους τη δική της δυναμική και τάση, ως εκ τούτου δεν μπορούμε να αναφερόμαστε γενικά στην αγορά, ή την τάση των τιμών των πλοίων χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη τα χαρακτηριστικά που έχει η κάθε κατηγορία πλοίων.
Αυτό το οποίο είναι γενικός κανόνας είναι ότι κύριος και βασικός καταλύτης που επηρεάζει γενικά όλες τις κατηγορίες πλοίων είναι οι διάφορες γεωπολιτικές αποφάσεις και εξελίξεις οι οποίες ανατρέπουν πολλές φορές τις οποιεσδήποτε προβλέψεις.
Αν θέλαμε να παραβλέψουμε τους εξωγενείς παράγοντες της γεωπολιτικής δυναμικής, εν συντομία θα λέγαμε ότι για το 2017 τα πλοία ξηρού φορτίου εμφανίζουν μια τάση ανάκαμψης η οποία υποστηρίζεται από τη σταθερή έως αυξημένη ροή εξαγωγών πρώτων υλών (σιδηρομετάλλευμα, κάρβουνο, σιτηρά, κ.ά.) με θαλάσσιες μεταφορές, συνεπικουρούμενη από τη δραματική μείωση στις παραγγελίες και την παράδοση (κυρίως μετά το πρώτο τρίμηνο του νέου έτους) νέων πλοίων καθώς επίσης και την αύξηση των πλοίων που αποσύρονται από την αγορά, με τη διάλυσή τους.
Τα δεξαμενόπλοια έχοντας περάσει μια περίοδο υψηλών ναύλων και αποδόσεων εισήλθαν σε μια πτωτική τάση με όλες τις σχετικές συνέπειες, αν και το τελευταίο τρίμηνο του τρέχοντος έτους η αγορά στον κλάδο έδειξε σημάδια ανάκαμψης κάτι που μπορεί να αποδοθεί και στην εποχικότητα του βασικού προϊόντος διακίνησης (αργό πετρέλαιο). Το μέλλον στον κλάδο αυτόν είναι άμεσα συνυφασμένο με την τιμή του πετρελαίου και τη συνεπακόλουθη παγκόσμια παραγωγή, ενώ και σε αυτόν τον κλάδο οι παραγγελίες νέων πλοίων μπορούν να παίξουν καθοριστικό ρόλο είτε προς την θετική ή την αρνητική κατεύθυνση.
Τέλος τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων εδώ και αρκετό διάστημα βρίσκονται σε μια φάση πολύ χαμηλής αποδόσεως και δυστυχώς η προοπτική για το νέο έτος δεν είναι καθόλου ενθαρρυντική. Βέβαια αυτός είναι ο γενικός κανόνας ο οποίος έχει τις εξαιρέσεις του ανάλογα με τα μεγέθη και τις υποκατηγορίες των πλοίων που αναφερόμαστε.
Επιπρόσθετα αξίζει να σημειωθεί ότι λόγω της κρίσεως των τελευταίων ετών έχει επέλθει μεγάλη ανατροπή στο χρηματοδοτικό πεδίο της ναυτιλίας με μεγάλο αριθμό τραπεζών να έχουν υποστεί τις συνέπειες των λανθασμένων – βάσει αποτελεσμάτων– χρηματοδοτικών τους πολιτικών. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα, τράπεζες με μεγάλα χαρτοφυλάκια στη ναυτιλία (μεταξύ αυτών Βρετανικές και Γερμανικές) να έχουν αποτραβηχτεί από τη ναυτιλιακή χρηματοδότηση, πολλές φορές προσπαθώντας να εκκαθαρίσουν μεγάλο ποσοστό του χαρτοφυλακίου τους. Σε συνέπεια αυτού είναι η παρουσίαση νέων μοντέλων ναυτιλιακής χρηματοδότησης κυρίως υπό την μορφή funds, τα οποία μαζικά προσεγγίζουν τον χώρο της ναυτιλίας, χωρίς ωστόσο – κατά την άποψή μας– να έχουν ακόμα προσαρμόσει τη στρατηγική τους στη μέχρι τώρα ναυτιλιακή πρακτική. Για τον λόγο αυτό οι εμπορικές τους επιτεύξεις είναι περιορισμένες – τουλάχιστον στην ελληνική ναυτιλία, καθώς η πλειοψηφία των προτάσεων αυτών είναι μη ανταγωνιστικές σε σχέση με τις (έστω και περιορισμένες) αντίστοιχες των τραπεζών που εξακολουθούν να δραστηριοποιούνται στον κλάδο.
Ας μην ξεχνάμε ότι η “επένδυση” δεν αποτελεί πανάκεια για τον πλοιοκτήτη αλλά μάλλον πρόκληση στην οποία προσβλέπει όταν οι βασικοί οροί της εξίσωσης προσδίδουν θετικό πρόσημο.
Τη σημερινή εποχή που τα χαρακτηριστικά κάθε πλοιοκτήτη διαφέρουν ως προς το μέγεθος της εταιρίας του, τις επενδύσεις που έχει κάνει στο πρόσφατο παρελθόν αλλά και τη διεισδυτικότητα που έχει σε κεφάλαια της αγοράς, σαν εταιρία κρίνουμε αναγκαίο και επιδιώκουμε να προσαρμόζουμε τις παρεχόμενες συμβουλές και ευρύτερες υπηρεσίες μας ανάλογα με τις ειδικές ανάγκες & δυναμικές ανάπτυξης του εκάστοτε πελάτη.
Εν κατακλείδι, θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι η ναυτιλία ήταν, είναι και θα είναι μία διεθνοποιημένη δραστηριότητα ανεξαρτητοποιημένη από εγχώριες ρυθμίσεις ή παρεμβάσεις, γεγονός που την καθιστά έναν διαχρονικά δελεαστικό χώρο επενδύσεων για επενδυτές εντός και εκτός ναυτιλίας.
* Η κυρία Σοφία Κοκκίνη είναι Deputy Managing Director και Head of Research & Valuations της Golden Destiny, η οποία είναι ένας ανεξάρτητος και παγκοσμίως αναγνωρισμένος μεσιτικός οίκος ναυτιλιακών συμβάσεων, ενώ ενεργεί και ως σύμβουλος σε τράπεζες και επενδυτές στη ναυτιλία.