Στην 79η Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και πιο συγκεκριμένα στο περίπτερο της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας βρέθηκε το nautilia.gr. Εκεί συναντήσαμε το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), τη ναυαρχίδα των ερευνητικών κέντρων στην Ελλάδα, και είχαμε την ευκαιρία να μπούμε για λίγο στον κόσμο της θαλάσσιας έρευνας. Γνωρίσαμε από κοντά τα ειδικά μηχαχήματα και ρομπότ με τα οποία πραγματοποιούνται οι έρευνες και μάθαμε για τις τεράστιες δυνατότητες τους. Ενημερωθήκαμε για τα ερευνητικά προγράμματα καθώς πίσω από το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών “κρύβονται” 3 Ινστιτούτα που ασχολούνται με τη Ωκεανογραφία, τους βιολογικούς πόρους της θάλασσας, τις υδατοκαλλιέργειες, τη θαλάσσια βιολογία και γεννετική κ.α. Ο θαυμαστός κόσμος της θάλασσας λοιπόν, συγκεντρωμένος σε ένα περίπτερο.
Στην αρχή του περιπτέρου και σε περίοπτη θέση βρίσκεται το πιστό αντίγραφο του ωκεανογραφικού ΑΙΓΑΙΟ.
Το ω/κ ΑΙΓΑΙΟ είναι η ναυαρχίδα του στόλου του ΕΛΚΕΘΕ. Κατασκευασμένο το 1985 στα ναυπηγεία Χαλκίδας, έκανε το πρώτο του ταξίδι τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους. Τον Ιούνιο του 1996 ξεκίνησε η μεγάλη μετασκευή του πλοίου στην ναυπηγοεπισκευαστική ζώνη Περάματος. Το σημαντικότερο κομμάτι των εργασιών που ήταν η επιμήκυνση του πλοίου κατά 10,5 μ. Μεταξύ άλλων, τοποθετήθηκαν νέα μηχανήματα, βελτιώθηκαν οι χώροι ενδιαίτησης, αυξήθηκαν οι καμπίνες και δημιουργήθηκαν συστήματα υποστήριξης για το βαθυσκάφος ΘΕΤΙΣ και για τα ROVS Super Achilles και Max Rover. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν το Φεβρουάριο του 1997. Με αναβαθμισμένες πλέον επιχειρησιακές ικανότητες αποτελεί ένα πλωτό εργαστήριο το οποίο δεν χρησιμέυει μόνο στις καθαρά θαλάσσιες επιστημονικές έρευνες αλλά έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στην ανεύρεση και ανέλκυση αρχαιολογικών “θησαυρών” όπως το αρχαίο Ρωμαικό ναυάγιο που ανελκύστηκε στην βραχονησίδα Σύρνα κοντά στην Αστυπάλαια, αλλά και σε πιο δύσκολες αποστολές όπως η ανέλκυση του πολεμικού αεροσκάφους Mirage 2000 από βάθος 520μ το Δεκέμβριο του 2003 και του ελικοπτέρου τύπου Chinook της πολεμικής αεροπορίας που κατέπεσε στις 11 Σεπτεμβρίου 2004 στη Σιθωνία Χαλκιδικής και σε βάθος 840μ. Το ΑΙΓΑΙΟ έχει μήκος 61,51μ, πλάτος 9,60μ και βύθισμα 2,90μ.
Super Achilles ROV
Είναι ένα τηλεκατευθυνόμενο υποβρύχιο όχημα με δυνατότητα κατάδυσης μέχρι 1000μ. Το σύστημα περιλαμβάνει το υποβρύχιο, βαρούλκο με καλώδιο και κονσόλες ελέγχου. Επιχειρεί από τα Ω/Κ πλοία του ΕΛΚΕΘΕ (ΑΙΓΑΙΟ και ΦΙΛΙΑ). Έχει δυνατότητα απεριόριστης παραμονής στο βυθό. Με συνολικό βάρος 120kg και ταχύτητα κάτω από το νερό 2,5 κόμβων φέρει εξοπλισμό: 2 Video cameras, Βασικό και ειδικό φωτισμό για κινηματογραφήσεις και φωτογραφήσεις, Scanning sonar, Πυξίδα, αισθητήρες βάθους και ύψους, Σύστημα σήμανσης θέσεως USBL, Βραχίονα 3 βαθμών ελευθερίας, Κοπτικά εργαλεία, σημαντήρας με σκοινί, διασωστικά μέσα για την περισυλλογή αντικειμένων.
Προσφέρει τις υπηρεσίες του σε: Δειγματοληψίες και εικονοσκοπήσεις στα πλαίσια επιστημονικών προγραμμάτων
Έρευνα και ανέλκυση απολεσθέντων αντικειμένων
Επιθεώρηση υποθαλάσσιων περιοχών και αντικειμένων (αγωγών – καλωδίων κλπ)
Χρησιμοποιείται ως μέσο διάσωσης του Β/Θ ΘΕΤΙΣ.
Έχει λάβει μέρος σε όλες τις ερευνητικές αποστολές στα πλαίσια συνεργασίας με την Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων.
Deep-Tow 2000, Σύστημα έρευνας πυθμένα βαθειάς πόντισης
Ένα πραγματικά μοναδικό και πολύτιμο εργαλείο για τους επιστήμονες είναι το Deep-Tow 2000.
Είναι ένα συνδιασμένο σύστημα ακουστικής χαρτογράφησης πυθμένα και σεισμικής διερεύνησης του υποστρώματος του πυθμένα, το οποίο ποντίζεται κοντά στον πυθμένα, σε βάθη μέχρι 2000 μέτρα. Περιλαμβάνει ένα ηχοβολιστή πλευρικής σάρωσης με συχνότητες εκπομπής 100 & 400 kHz και έναν τομογράφο υποδομής πυθμένα τύπου chirp με συχνότητες εκπομπής σήματος 2-7 kHz. Ποντίζεται από το Ω/Κ ΑΙΓΑΙΟ με καλώδιο μήκους 6000 μέτρων, το οποίο είναι τυλιγμένο σε ηλεκρο-υδραυλικό βαρούλκο. Το Deep Tow 2000 χρησιμοποιείται σε πληθώρα ερευνητικών αποστολών για την λεπτομερή χαρτογράφηση του πυθμένα και των θαλάσσιων οικοτόπων, για τον εντοπισμό αρχαίων και σύγχρονων ναυαγίων, για την επιλογή της κατάλληλης διαδρομής για πόντιση υποθαλάσσιων καλωδίων και αγωγών κλπ. Με λίγα λόγια είναι ένα πολυεργαλείο το οποίο ποντίζεται και ρυμουλκείται από το ω/κ ΑΙΓΑΙΟ σε βάθος μέχρι 2000μ καταγράφοντας τη μορφολογία του βυθού κάνοντας τομογραφίες των υποστρωμάτων του πυθμένα. Βοηθάει στην αποτύπωση του αλλά και στην ανέυρεση ναυαγίων και άλλων αντικειμένων.
Με λίγα λόγια..
Το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών με το πάθος του για έρευνα και ανακαλύψεις, την εμπειρία δεκαετιών και την τεχνογνωσία του, έχει φέρει σε πέρας δύσκολες αποστολές στις Ελληνικές θάλασσες αλλά και σε Μεσόγειο, Ερυθρά θάλασσα ώς τον κόλπο του Λέοντα στη Νότια Γαλλία. Αποστολές θαλασσίων ερευνών, έρευνες σε υποθαλάσσια ηφαίστεια, έρυνες αξιολόγησης της ποιότητας της θάλασσας και παρακολούθησης των περιβαλλοντικών συνθηκών, έρευνες διάσωσης, εντοπισμού ναυαγίων και αρχαιολογικών “θησαυρών”. Όλες στέφθηκαν με απόλυτη επιτυχία αναδεικνύοντας το ΕΛΚΕΘΕ ως το σημαντικότερο κέντρο θαλάσσιας έρευνας στην Ανατολική Μεσόγειο.
