Το ένα στα τέσσερα μεταχειρισμένα ποντοπόρα πλοία που πουλήθηκαν το τελευταίο έτος «πήγε» σε ελληνικά χέρια. Την ίδια ώρα το ένα στα έξι νέα πλοία που παραγγέλθηκαν είναι επίσης ελληνικό. Συνολικά οι επενδύσεις αυτές του 2016, από ελληνικά συμφέροντα, υπολογίζεται πως υπερβαίνουν τα 5,5 δισ. δολ.
Ο ελληνικός εφοπλισμός επένδυσε στα χαμηλά της αγοράς, καθώς οι μεγάλες πτώσεις των αξιών το προηγούμενο δωδεκάμηνο αντιμετωπίστηκαν ως ευκαιρία απόκτησης ποιοτικού τονάζ. Με τις τιμές των πλοίων έως και πέντε ετών, ειδικά των φορτηγών, να έχουν υποχωρήσει σε ιστορικά χαμηλά κατά το πρώτο μέρος του 2016, παράλληλα με την ελεύθερη πτώση των εσόδων τους, δημιουργήθηκε η δυνατότητα περαιτέρω εκσυγχρονισμού του ελληνόκτητου στόλου.
Και δεν έμεινε ανεκμετάλλευτη: Οι Ελληνες εφοπλιστές κατέβαλαν περισσότερα από 3,75 δισ. δολ. για την απόκτηση 285 μεταχειρισμένων ποντοπόρων, σύμφωνα με στοιχεία του ναυλομεσιτικού οίκου Allied Shipbroking. Είναι, έτσι, μία ακόμη φορά οι μεγαλύτεροι αγοραστές διεθνώς, με τους δευτέρους Κινέζους να ακολουθούν από απόσταση, με μόλις 155 πλοία. Σε ό,τι αφορά στις υπόλοιπες 8 εθνικές πλοιοκτησίες στο Top 10 των επενδυτών σε μεταχειρισμένα, εμφανίζουν όλες κάτω από 50 καράβια.
Επί συνόλου 1.244 μεταχειρισμένων ποντοπόρων που πουλήθηκαν, οι Ελληνες είναι αγοραστές των 285, αλλά και πωλητές των 178. Από τις πωλήσεις αυτές τα ελληνικά συμφέροντα εισέπραξαν, σύμφωνα πάντα με την Allied Shipbroking, 2,108 δισ. δολ., Ιαπωνία και Γερμανία ήταν η δεύτερη και τρίτη μεταξύ των πωλητών με έσοδα 1,6 και 1,08 δισ., αντίστοιχα.
Τι αγόρασαν
Ο μεγαλύτερος αριθμός των μεταχειρισμένων πλοίων που αγόρασαν οι Ελληνες πλοιοκτήτες αφορά σε ποντοπόρα φορτηγά μεταφοράς ξηρού φορτίου χύδην. Για αυτού του τύπου τα πλοία δαπάνησαν 2,277 δισ. για 207 ποντοπόρα, έναντι 1,36 δισ. για 51 δεξαμενόπλοια και μόλις 88 εκατ. για 16 πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων.
Η έντονη αυτή δραστηριότητα στη δευτερογενή αγορά, των μεταχειρισμένων πλοίων, συνοδεύτηκε με αυτοσυγκράτηση στην αγορά των νέων ναυπηγήσεων. Υπολογίζεται πως έχουν υπογραφεί συμβάσεις με ναυπηγεία για περίπου 80 με 90 νεότευκτα πλοία επί συνόλου 539. Το ένα στα έξι, δηλαδή, που παραγγέλθηκαν παγκοσμίως, σύμφωνα με τον οίκο Clarksons.
Η αξία των παραγγελιών αυτών εκτιμάται στα επίπεδα του 1,9 δισ. δολ. Αν και οι τιμές των καινούργιων πλοίων υποχώρησαν επίσης σημαντικά πέρυσι, εκτιμήθηκε, όπως αποδεικνύεται στην πράξη, πως μεγαλύτερες υπεραξίες κρύβονταν στα μεταχειρισμένα μικρής ηλικίας.
Πρέπει να σημειωθεί, πάντως, πως πέραν αυτών των παραγγελιών, που υπογράφτηκαν μεταξύ ελληνικών ομίλων και ναυπηγείων το 2016, αυτή τη στιγμή υπολογίζεται πως βρίσκονται υπό ναυπήγηση συνολικά περισσότερα από 340 ποντοπόρα πλοία όλων των τύπων.
Αυτά είναι προγραμματισμένα να παραδοθούν από ναυπηγεία του εξωτερικού στους Ελληνες ιδιοκτήτες τους από τις αρχές του 2017 έως και τα τέλη του 2019.
Η συνολική αξία των υπό παραγγελία πλοίων ανέρχεται στα 17,749 δισ. δολ., σύμφωνα με την VesselsValue, η οποία είναι διεθνής συμβουλευτική εταιρεία που ειδικεύεται στις αποτιμήσεις ποντοπόρων. Πρέπει να σημειωθεί πάντως πως η παράδοση πολλών εξ αυτών των παραγγελιών ενδέχεται να μετακυλισθεί από τους επενδυτές στο μέλλον, ανάλογα με τις συνθήκες στις ναυλαγορές, τις χρηματοδοτικές συνθήκες και τις αποφάσεις που θα λάβουν οι δικαιούχοι στο πλαίσιο των συμβατικών τους υποχρεώσεων με τα ναυπηγεία.
Το μεγαλύτερο μέρος των παραγγελιών αυτών αφορά σε δεξαμενόπλοια. Ειδικότερα την περίοδο 2017 – 2019 έχουν συμβολαιοποιηθεί παραδόσεις νεότευκτων δεξαμενόπλοιων αργού πετρελαίου και διυλισμένων προϊόντων αξίας 7,411 δισ. δολ. Επιπλέον 5,350 δισ. είναι η αξία του ελληνικού βιβλίου παραγγελιών δεξαμενόπλοιων μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και άλλο 1,221 δισ. αφορά δεξαμενόπλοια μεταφοράς υγραερίου (LPG).
Τα πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων που έχουν παραγγελθεί από ελληνικά συμφέροντα και παραδίδονται έως και το 2019 αποτιμώνται σε άλλο 1,29 δισ, ενώ στα 2,436 δισ. ανέρχεται η αξία των φορτηγών πλοίων μεταφοράς ξηρού φορτίου χύδην.
Με τα νεότερα πλοία
Ολες οι παραπάνω κινήσεις έχουν βελτιώσει σημαντικά το ηλικιακό προφίλ του ελληνόκτητου στόλου που το 2015 ήταν στα 11,2 έτη, ενώ ο μέσος όρος ηλικίας του παγκόσμιου στόλου ήταν 14,4 έτη σύμφωνα με την IHS Maritime & Trade/World Shipping Encyclopedia.
Αργεί ακόμα η ουσιαστική ανάκαμψη των ναυλαγορών
Το επενδυτικό στοίχημα της ελληνικής, αλλά και της διεθνούς πλοιοκτησίας, σε νέα και μεταχειρισμένα πλοία, θα κρίνει ασφαλώς η πορεία των ναυλαγορών, που το τελευταίο διάστημα χαρακτηρίζεται από τη μερική ανάκαμψη στο ξηρό φορτίο και τη συνεχιζόμενη διόρθωση στο υγρό φορτίο.
Είναι ενδεικτικό πως ο δείκτης-βαρόμετρο στο ξηρό φορτίο, ο Baltic Dry Index (BDI), κινείται πέριξ των 1.000 μονάδων, εμφανίζοντας άνοδο της τάξης του 100% στο 12μηνο και πολύ μεγαλύτερη από το ιστορικό χαμηλό όλων των εποχών, στις 290 μονάδες, όπου είχε διολισθήσει στις 10 Φεβρουαρίου του 2016.
Η κίνηση αυτή του BDI έχει αρχίσει να συμπαρασύρει υψηλότερα και τις τιμές των φορτηγών, αν και σε πολύ μικρότερη έκταση. Oμως ο BDI κινείται πολύ χαμηλότερα από το υψηλό των 1.257 μονάδων στα μέσα Νοεμβρίου και οι ανησυχίες πως η διαβόητη, για τη μεταβλητότητά της, αγορά μπορεί να πιεστεί εκ νέου για εποχιακούς, αν μη τι άλλο, λόγους, παραμένουν.
Την ίδια ώρα τα ημερήσια έσοδα στα δεξαμενόπλοια έχουν υποχωρήσει σημαντικά, κατά το τελευταίο έτος, έπειτα από χρόνια ιδιαίτερα θετικών επιδόσεων. Ετσι στον κλάδο της μεταφοράς αργού πετρελαίου ο μέσος όρος των ημερήσιων εσόδων των πολύ μεγάλων δεξαμενόπλοιων VLCC έχει υποχωρήσει από τα 64.846 δολάρια το 2015 στα 41.321 το 2016 και στα Aframax από 37.977 στα 22.964 δολάρια τη μέρα, σύμφωνα με την Clarkson.
Στα δεξαμενόπλοια μεταφορές διυλισμένων προϊόντων τα μέσου βεληνεκούς (MR) τάνκερ μεταφοράς καθαρών προϊόντων έχουν διαμορφωθεί το 2016 στα 12.105 δολάρια την ημέρα έναντι 21.444 το 2015. Αν και εκδηλώνονται το τελευταίο διάστημα ανοδικές τάσεις, πολλοί εκτιμούν πως θα χρειαστεί χρόνος για να υπάρξει διατηρήσιμη ανάκαμψη σε υψηλότερα επίπεδα. Πιέσεις έχουν, έτσι, δεχθεί και οι τιμές των δεξαμενόπλοιων. Ομως η άνοδος των τιμών του πετρελαίου και η αναμενόμενη μείωση των εξαγωγών του ΟΠΕΚ σημαίνει πως η αύξηση της ζήτησης για μεταφορές μπορεί να είναι μικρότερη της αύξησης που αναμένεται για τα επόμενα χρόνια από τις παραδόσεις νεότευκτων δεξαμενόπλοιων.
Σύμφωνα με το Οutlook του 2017 του Lloyd’s List Intelligence, η δυναμικότητα του παγκόσμιου στόλου των τάνκερ μεταφοράς αργού πετρελαίου θα αυξηθεί το 2017 στα 401 εκατομμύρια τόνους DWT από 377 εκατομμύρια τόνους το 2016 και αυτή των δεξαμενόπλοιων μεταφοράς διυλισμένων προϊόντων στα 184 εκατομμύρια τόνους DWT από 176 εκατομμύρια. Εκτιμήσεις που δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας. Το αυτό ισχύει και για το ξηρό φορτίο όπου η αύξηση του τονάζ αναμένεται να διαμορφωθεί στο 2% περίπου, διπλάσια δηλαδή από την εκτιμώμενη αύξηση των φορτίων που προβλέπεται μόλις στο 1%. Απαιτείται έτσι περαιτέρω αύξηση των διαλύσεων παλαιότερων πλοίων, συνεχιζόμενη αυτοσυγκράτηση της πλοιοκτησίας από παραγγελίες για νεότευκτα και μια υγιής τόνωση του παγκόσμιου εμπορίου για να εμπεδωθούν συνθήκες βιώσιμης ανάκαμψης της ποντοπόρου ναυτιλίας. Και τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι διασφαλισμένο…
Ελληνική υπερδύναμη
Με βάση στοιχεία του συμβουλευτικού οίκου ναυτιλιακών αποτιμήσεων Vesselsvalue, που επεξεργάστηκε ειδικά για την «Κ», ο ελληνόκτητος στόλος ποντοπόρων πλοίων εμφανίζεται και πάλι τόσο ως ο μεγαλύτερος σε χωρητικότητα παγκοσμίως όσο και ως αυτός με την υψηλότερη αξία. Η Vesselsvalue προσμετράει 4.369 ελληνόκτητα πλοία ολικής χωρητικότητας (GT) 202.747.472 τόνων, συνολικής αξίας 84,030 δισεκατομμυρίων δολαρίων (στις 20 Δεκεμβρίου).
Δεύτερη η Ιαπωνία
Δεύτερη μετά την Ελλάδα σε αξία στόλου έρχεται η Ιαπωνία με 4.312 πλοία, 150.429.277 GT, αξίας 80,2 δισ. και τρίτη η Κίνα με 4.575 πλοία, πλην όμως μικρότερα (156.620.599 GT) και παλαιότερα (αξίας 66,730 δισ.). Η 2η ευρωπαϊκή χώρα στο Top 10 είναι η Γερμανία, που βρίσκεται 5η στην παγκόσμια κατάταξη με 2.926 πλοία, χωρητικότητας 82.319.694 τόνων και υποδιπλάσια των ελληνικών αξία (31,065 δισ.).
Νέες παραγγελίες
Oι νέες παραγγελίες προς τα ναυπηγεία για νεότευκτα πλοία υποχώρησαν το 2016 κατά 71% σε σχέση με το 2015, σύμφωνα με στοιχεία του ναυλομεσιτικού οίκου Clarksons. Υπογράφτηκαν συμβάσεις για μόλις 539 νέα ποντοπόρα πλοία έναντι 1.836 το 2015. Οι υψηλότερες επενδύσεις έγιναν από αμερικανικά συμφέροντα, κυρίως για νέα κρουαζιερόπλοια, πλοία ιδιαίτερα μεγάλης αξίας συγκριτικά με τα φορτηγά.
Καθημερινή, έντυπη έκδοση