Του Αντώνη Τσιμπλάκη
«Σκανάρουν» ένα προς ένα τα λιμάνια και τους προορισμούς κρουαζιέρας στην Ελλάδα οι μεγάλες εταιρείες, προκειμένου να βρουν τα δυνατά και αδύνατα σημεία και να προωθήσουν λύσεις που θα μεγιστοποιήσουν την ικανοποίηση των επιβατών. Η Ελλάδα άλλωστε, παρά τις δυσκολίες που καταγράφουν οι εταιρείες, είναι ένας από τους κορυφαίους προορισμούς παγκοσμίως και διατηρεί σε υψηλά επίπεδα το ενδιαφέρον του κλάδου, ανεξάρτητα από το γεγονός ότι οι συγκυρίες στην ευρύτερη περιοχή δεν ευνοούν την παρουσία των κρουαζιερόπλοιων.
Τα στοιχεία εμπιστευτικού εγγράφου, στο οποίο έχει γίνει συνολική επεξεργασία όλων των δεδομένων για τους ελληνικούς προορισμούς που έλαβαν οι εταιρείες από τα πλοία τους για το 2016, δείχνουν ότι τα λιμάνια που παρουσίασαν τον μεγαλύτερο αριθμό ζητημάτων πέρυσι ήταν η Χίος, το Κατάκολο, η Λέσβος, η Μύκονος, ο Πειραιάς και η Σαντορίνη.
Πιο συγκεκριμένα στο έγγραφο περιλαμβάνονται 20 λιμάνια τα οποία βαθμολογούνται με καλό βαθμό, μικρής έκτασης πρόβλημα και μεγάλης έκτασης πρόβλημα σε 27 σημεία. Όπως επισημάνθηκε, πάντως, όσο μεγαλύτερη είναι η κίνηση σε ένα λιμάνι τόσο περισσότερη είναι και η ενόχληση που δημιουργούν τα διάφορα προβλήματα στους επιβάτες και τα πληρώματα.
Χίος και Λέσβος
Η Χίος είναι ένα από τα λίγα λιμάνια – προορισμοί κρουαζιέρας στην Ελλάδα που η τελική εικόνα βρήκε τους επιβάτες να θυμούνται περισσότερα αρνητικά παρά θετικά πράγματα το 2016.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες της «Ν», οι εταιρείες κρουαζιέρας δίνουν το ερωτηματολόγιο στους επιβάτες τους μια εβδομάδα αφού έχει τελειώσει η κρουαζιέρα. Για τη Χίο αναφέρουν ότι βάζουν αρνητικό πρόσημο στη σύγκριση ικανοποίησης και ενστάσεων για τον προορισμό. Καταγράφουν επίσης ζητήματα καθαριότητας, αίσθησης ασφάλειας, διαθεσιμότητας των αξιοθέατων για επισκέψεις, κίνηση στο λιμάνι, δύσκολη πρόσβαση από το λιμάνι στους προορισμούς, έλλειψη σκεπάστρων, δυσκολία συνεννόησης με τους υπεύθυνους, έλλειψη παροχών προς τους επιβάτες (τουαλέτες), αδυναμία σωστής εξυπηρέτησης ανθρώπων με ειδικές ικανότητες. Για το ίδιο λιμάνι παρατηρείται από τα πληρώματα και τους επιβάτες έλλειψη μέσων μεταφοράς (ταξί, βαν και άλλα), καθώς και εύκολη πρόσβαση στο λιμάνι για μη πιστοποιημένους, θέτουν θέμα αγκυροβολίου, αλλά και λιμενικών υποδομών. Και στη Λέσβο κατά τη διάρκεια του 2016 οι επιβάτες κατά μέσο όρο μέτρησαν περισσότερα αρνητικά παρά θετικά. Είχαν ζητήματα με την καθαριότητα, με την αίσθηση ασφάλειας μέσα και έξω από το λιμάνι, θεωρούν ότι δεν υπάρχουν αρκετά αξιοθέατα, καθώς επίσης και ότι οι αποστάσεις είναι μεγάλες. Υπογραμμίζεται ότι υπάρχει κίνηση, δεν υπάρχουν τέντες, δεν διαθέτει ικανοποιητική σήμανση, δεν είναι εύκολη η συνεννόηση με τους αρμόδιους, καθώς και η πρόσβαση στο λιμάνι για ανθρώπους με ειδικές ικανότητες. Και στη Λέσβο καταγράφεται άγρα πελατών, έλλειψη οργανωμένων μέσων μεταφοράς, ευκολία πρόσβασης στο λιμάνι για μη πιστοποιημένο κόσμο, αλλά και προβλήματα με το birth allocation.
«Ακτινογραφία» του Πειραιά
Το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, το λιμάνι του Πειραιά και η Αθήνα ευρύτερα ως προορισμός, κατά την περσινή χρονιά από τα 27 σημεία που βαθμολογούνται, τα 13 χαρακτηρίστηκαν ως καίριας σημασίας προβλήματα. Μεταξύ αυτών είναι η κίνηση (traffic) μέσα και έξω από το λιμάνι (τις ώρες αιχμής), οι περιορισμένες δυνατότητες που υπάρχουν για επισκέψεις στα σημεία ενδιαφέροντος, η έλλειψη σκεπάστρων μέχρι οι επιβάτες να μπούνε στον επιβατικό σταθμό, η μη επαρκής σηματοδότηση, προβλήματα στη συνεννόηση με τους υπεύθυνους του λιμανιού. Καταγράφεται επίσης έλλειψη επαρκών ευκολιών για την πρόσβαση ανθρώπων με ειδικές ικανότητες, αλλά και άγρα πελατών έξω από το λιμάνι. Επίσης έχει παρατηρηθεί η είσοδος στο λιμάνι σε μη εξουσιοδοτημένους ανθρώπους, καταγράφεται δυσκολία ανεύρεσης πιστοποιημένων φρέσκων τροφίμων (για τις μεγάλες ποσότητες που μπορεί να χρειαστεί ένα πλοίο στον Πειραιά), ενώ οι εταιρείες βλέπουν ότι υπάρχει ζήτημα ακόμα και με το birth allocation, που ενδεχομένως να οφείλεται και στις περσινές απεργίες των εργαζομένων στο λιμάνι.
Στα δυνατά σημεία του λιμανιού του Πειραιά καταγράφονται η φιλικότητα των ανθρώπων, ένα χαρακτηριστικό που όσοι ασχολούνται με την κρουαζιέρα, το βαθμολογούν ως καλό στους περισσότερους προορισμούς. Επίσης στα θετικά μπαίνει η μεγάλη ακτίνα πιθανών προορισμών για επισκέψεις, οι διαθέσιμες ώρες στο λιμάνι, η εύκολη πρόσβαση στον σταθμό επιβατών από το πλοίο, ενώ δεν υπάρχει και ζήτημα μη πιστοποιημένου αγκυροβολίου.
Ποιοι προορισμοί κερδίζουν τις εντυπώσεις
Ζητήματα καταγράφουν όμως οι εταιρείες και σε δύο από τους κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς στην Ελλάδα, τη Μύκονο και τη Σαντορίνη.
Στη Μύκονο μάλιστα το 2016 οι εταιρείες σημείωσαν ότι επιβάτες δεν αντιμετωπίστηκαν ιδιαίτερα φιλικά από τους κατοίκους του νησιού, ενώ μειωμένη ήταν και η γενικότερη αίσθηση ασφάλειας. Άλλα ζητήματα που επισημαίνονται από τις εταιρείες είναι η μη επαρκής διαθεσιμότητα των αξιοθέατων για επισκέψεις, οι μεγάλες αποστάσεις από το πλοίο, η δυσκολία πρόσβασης από το πλοίο στον προορισμό, η έλλειψη επαρκούς σήμανσης, συνεννόησης με τους υπεύθυνους στο λιμάνι, αλλά και παροχών προς τους επιβάτες (τουαλέτες). Πανταχού παρούσα είναι η έλλειψη ευκολιών για τους ανθρώπους με ειδικές ικανότητες, παρατηρείται άγρα πελατών, έλλειψη μέσων μεταφοράς, μη ικανοποιητικές λιμενικές υποδομές, θέτουν ζήτημα αγκυροβολίου αλλά και ζήτημα birth allocation.
Στη Σαντορίνη πέρυσι τα πληρώματα των πλοίων κατέγραψαν θέμα καθαριότητας, διαθεσιμότητας των αξιοθέατων για επίσκεψη, κίνησης στο λιμάνι, αποστάσεων, αλλά και δυσκολία πρόσβασης από το πλοίο στον προορισμό, έλλειψη επαρκούς σήμανσης, δυσκολία συνεννόησης με τους υπεύθυνους. Επίσης απούσες είναι και οι παροχές προς τους επιβάτες (τουαλέτες), αλλά και οι ευκολίες για τους ανθρώπους με ειδικές ικανότητες. Αξιοσημείωτο είναι ότι δεν θέτουν ως μείζον ζήτημα τη μεγάλη έλλειψη λιμενικών υποδομών, ωστόσο θέτουν θέμα για το αγκυροβόλιο.
Πάντως, υπάρχουν και προορισμοί στη χώρα μας με πολύ λίγα τον αριθμό φλέγοντα ζητήματα. Τέτοιοι προορισμοί είναι η Κέρκυρα, τα Χανιά, το Ηράκλειο, ο Βόλος, η Καβάλα, η Θεσσαλονίκη, η Πάτμος και η Σάμος, ενώ στην Πάτρα που παίρνει καλό βαθμό η βαθμολόγηση γίνεται με βάση την επιβατική κίνηση των ro pax στις διεθνείς γραμμές.
Τα δυνατά σημεία
Στα δυνατά σημεία των ελληνικών προορισμών καταγράφεται η καθαριότητα, αφού σε οκτώ από τις 20 περιοχές έχει βαθμολογηθεί με καλώς, ενώ σε άλλους οκτώ προορισμούς καταγράφεται ως μικρής σημασίας ζήτημα.
Η φιλικότητα των ανθρώπων καταγράφεται ως ιδιαίτερα θετικό σε 17 από τους 20 προορισμούς. Στα θετικά καταγράφεται και η γενικότερη αίσθηση ασφαλείας, ενώ 11 θετικές ψήφους λαμβάνουν και οι προορισμοί ως προς τα αξιοθέατα που έχουν να επιδείξουν. Ικανοποιητικές με 10 θετικές ψήφους κρίνονται και οι διαθέσιμες ώρες που έχουν τα κρουαζιερόπλοια στους προορισμούς, ενώ σε 16 προορισμούς τα κρουαζιερόπλοια μπορούν να βρουν πιστοποιημένα φρέσκα προϊόντα. Σε αυτές τις περιπτώσεις πάντως πρόκειται για μικρές ποσότητες που είναι εύκολο να βρεθούν και να διατεθούν.
Στις περισσότερες περιοχές η κίνηση στους δρόμους θεωρείται μικρής σημασίας ζήτημα, όπως και οι ανωδομές έξω από το λιμάνι.
Οι νέες προκλήσεις
Εκτός από τα ζητήματα που θέτουν σήμερα οι εταιρείες κρουαζιέρας, οι ελληνικοί προορισμοί το επόμενο διάστημα θα πρέπει να πιάσουν τον σφυγμό της αγοράς, ώστε να προλάβουν την επόμενη μέρα στην κρουαζιέρα. Σύμφωνα με τον σύμβουλο ανάπτυξης κρουαζιέρας και τουρισμού Χρήστο Νικολαΐδη, ο οποίος έχει έδρα στο Μαϊάμι, η Ελλάδα θα πρέπει να αναλύσει και να εκμεταλλευτεί τις νέες τάσεις που διαμορφώνονται στον κλάδο. Πιο συγκεκριμένα, πλέον οι εταιρείες αναζητούν συνεχώς νέους προορισμούς για να βάλουν τα νέα πλοία που πέφτουν στη θάλασσα. Επίσης έχουν ρίξει ιδιαίτερο βάρος στην προσέλκυση των millenians, αλλά και όσων δεν έχουν κάνει μέχρι σήμερα ούτε μια κρουαζιέρα. Αναδεικνύουν τη γαστρονομία αφού λειτουργούν στα κρουαζιερόπλοια εστιατόρια γνωστών σεφ ή μεγάλων αλυσίδων. Την ίδια περίοδο ακολουθεί ανοδική τάση η κρουαζιέρα στα ποτάμια, ενώ αυτό που πρέπει να αναλυθεί είναι το γεγονός ότι τα μεγάλα σύγχρονα κρουαζιερόπλοια είναι από μόνα τους προορισμός κρουαζιέρας.
naftemporiki.gr