Το μοντέλο των ναυτιλιακών εταιρειών λαϊκής βάσης αποτελούσε για δεκαετίες τη βασική επιχειρηματική επιλογή για την εξυπηρέτηση κυρίως της Κρήτης, αλλά και αρκετών νησιών του Αιγαίου. Η ΑΝΕΚ ήταν η εταιρεία που άρχισε αυτόν τον κύκλο των ακτοπλοϊκών ναυτιλιακών με τους εκατοντάδες μικρομετόχους, οι οποίοι συμμετείχαν ενεργά στις αποφάσεις, αλλά με την απορρόφηση της από την Attica Group, αυτό το φιλόδοξο εγχείρημα, κλείνει μάλλον οριστικά.
Σε αυτά τα πενήντα πέντε χρόνια, είχαμε μια αυτοκτονία, του Παντελή Σφηνιά, μετά τη βύθιση του «Εξπρές Σαμίνα», τη φυλάκιση του Επαμεινώνδα Σολούνια, που κατηγορήθηκε για υπεξαίρεση στη ΔΑΝΕ, ενώ είχε χάσει όλη την περιουσία του για να τη διατηρήσει σε λειτουργία, παραπομπή μελών διοικητικών συμβουλίων για κακοδιαχείριση, χρεοκοπίες ναυτικών εταιρειών λαϊκής βάσης.
Με αφορμή το τραγικό και πολύνεκρο ναυτικό ατύχημα, που έγινε στις 8 Δεκεμβρίου 1966, με τη βύθιση του επιβατηγού οχηματαγωγού πλοίου «Ηράκλειο» των αδελφών Χαράλαμπου και Σπύρου Τυπάλδου, άρχισε στα Χανιά μια συζήτηση για τη δημιουργία μιας λαϊκής εταιρείας που θα αγοράσει πλοίο με το οποίο θα ταξιδεύουν με ασφάλεια οι κάτοικοι των Χανίων και της Κρήτης. Άλλωστε, η απώλεια 250 ανθρώπων δεν μπορούσε να αφήσει κανένα αδιάφορο.
Εμπνευστές και πρωτεργάτες αυτής της ιδέας ήταν ο Κώστας Αρχοντάκης, οικονομολόγος και επιθεωρητής τότε των Συνεταιρισμών της Αγροτικής Τράπεζας, εμπιστεύτηκε την παράτολμη ιδέα του στον φίλο και συνάδελφο πρόεδρο τότε του ιστορικού Συνδέσμου Οικονομολόγων Χανίων Γιάννη Τζαμαριουδάκη.
Σε αυτή την προσπάθεια βρήκαν αρωγό τον εμπνευσμένο Μητροπολίτη Κισάμου και Σελίνου Ειρηναίο Γαλανάκη. Γενετήσια πράξη της Ανώνυμης Ναυτιλιακής Εταιρείας Κρήτης, θεωρείται η 10η Απριλίου 1967.
Το επιχειρηματικό παράδειγμα της ΑΝΕΚ πυροδότησε ευρύτερες συζητήσεις σε άλλες πόλεις της Κρήτης, αλλά και στα σημαντικότερα νησιά του Αιγαίου. Ακολουθώντας το οικονομικό μοντέλο της, από τότε δημιουργήθηκαν οι ακόλουθες Ναυτιλιακές Εταιρείες:
- Το 1972 ιδρύθηκε η Ναυτιλιακή Εταιρεία Λέσβου και οι Μινωικές Γραμμές
- Το 1974 η Ναυτιλιακή Εταιρεία Θάσου
- Το 1976 η Ανώνυμη Ναυτιλιακή και Τουριστική Εταιρεία Σάμου – Ικαρίας
- Το 1977 η Ανώνυμη Ναυτιλιακή Εταιρεία Λακωνίας
- Το 1978 η Ναυτιλιακή Εταιρεία Χίου και η Εταιρεία Ανάπτυξης Αποκόρωνα
- Το 1979 η Δωδεκανησιακή Ανώνυμη Ναυτιλιακή Εταιρεία
- Το 1981 η Ρεθυμνιακή Ναυτιλιακή και Τουριστική Ανώνυμη Εταιρεία
- Το 1987 η Ναυτιλιακή Εταιρεία Καλύμνου
- Το 1993 η Λασιθιώτικη Ανώνυμη Εταιρεία
Αλλά και σε μικρότερα νησιά δημιουργήθηκαν αργότερα Ναυτιλιακές Εταιρείες Λαϊκής Βάσης, όπως στη Σύμη, στη Σκύρο, στο Αγκίστρι, στην Τήλο κλπ.
Η ίδρυση της ΑΝΕΚ
Στο επιχειρηματικό εγχείρημα συμμετείχαν χιλιάδες απλοί πολίτες, έμποροι, επαγγελματίες, συνταξιούχοι, αγρότες, οι οποίοι στήριξαν την “δική τους εταιρεία”. Στην πορεία των χρόνων, όμως, άρχισαν τα προβλήματα στη διαχείριση τους, κυρίως στις μικρότερες εταιρείες και αρκετές από αυτές οδηγήθηκαν σε χρεοκοπία.
Η πρώτη Προσωρινή Επιτροπή της ΑΝΕΚ συνεδρίασε για πρώτη φορά στις 27 Δεκεμβρίου 1966, υπό την Προεδρία του Μητροπολίτη Κισσάμου και Σελίνου και αποφασίστηκαν: Η υπό σύσταση εταιρεία να ομοιάζει με ανώνυμη εταιρεία και να φέρει το όνομα «Ναυτική Εταιρεία Κρήτης» Α.Ε. Στο καταστατικό της νέας εταιρείας να προβλεφθεί μετοχικό κεφάλαιο 50 εκατομμυρίων δραχμών, κατανεμημένο σε 50 χιλιάδες μετοχές των 1.000 δραχμών κάθε μία.
Πηγή:mononews.gr
